Produkty LIGHT– czy warto? cz.1

  • by

Czym są właściwie produkty light? Tak naprawdę nie ma polskich regulacji prawnych dotyczących tego rodzaju produktów. Opieramy się na prawie Unii Europejskiej, które definiuje produkty light, jako te, których wartość energetyczna (lub ilość danego składnika) została obniżona o minimum 30% w stosunku do produktu tradycyjnego. Musimy jednak koniecznie pamiętać, że ograniczenie tłuszczy czy eliminacja cukru (to zawartość tych składników jest modyfikowana, by zmniejszyć kaloryczność), pociąga za sobą zmianę składu produktu, niekoniecznie dla nas pożądaną.

Jak to wygląda w praktyce, rozpatrzymy na przykładzie Coca Coli oraz Coca Coli Light.

Zajmijmy się najpierw samą wartością odżywczą (na 100 ml) obu produktów.

Coca Cola

wartość energetyczna (kcal) 42
białko (g) 0
węglowodany (g) 10,6
cukry (g) 10,6
tłuszcz (g) 0
kwasy tłuszczowe nasycone (g) 0
sód (g) 0

Coca Cola Light

wartość energetyczna (kcal) 0,2
białko (g) 0,01
węglowodany (g) 0
cukry (g) 0
tłuszcz (g) 0
kwasy tłuszczowe nasycone (g) 0
sód (g) 0

Różnica w kaloryczności jest naprawdę bardzo duża.
Skąd się ona wzięła?

Odpowiedź znajdziemy w składzie produktów.
Skład Coca-Coli: woda, cukier, dwutlenek węgla, barwnik: karmel E 150d, kwas fosforowy, naturalne aromaty, w tym kofeina.

Skład Coca-Coli Light: woda, dwutlenek węgla, barwnik karmel E 150 d, kwas fosforowy, substancje słodzące: Cyklaminian sodu, Acesulfam K, Aspartam, aromaty, w tym kofeina, regulator kwasowości kwas cytrynowy.

E 150 d to karmel amoniakalno-siarczynowy!

Różnica w kaloryczności sprowadza się do zastosowanego źródła smaku słodkiego. W Coca Coli mamy cukier. Po prostu cukier. Sacharozę. Spożycie sacharozy podnosi stężenie glukozy we krwi. Glukoza to jedyne źródło energii dla krwinek czerwonych i podstawowe źródło energii dla mózgu. Gdy stężenie glukozy idzie do góry, organizm się cieszy. Wpadamy w błogostan. Niestety nadmiar glukozy, którego organizm nie jest w stanie spożytkować w danej chwili na np. pracę mózgu, odkładany jest w postaci tkanki tłuszczowej. Dodatkowo niesione ze smakiem słodkim kalorie, w nadmiarze również zaczną się odkładać. Zatem co zrobić, by produkt był słodki i w miarę smaczny, a równocześnie nie powodujący tycia?

W Coca Coli Light cukier zastąpiono następującymi substancjami słodzącymi:

Cyklaminianem sodu (E 952), Acesulfamem K (E 950), Aspartamem (E 951)

Wszystkie powyższe substancje są sztuczne i praktycznie nie niosą za sobą kalorii. Są słodkie, a nawet bardzo słodkie. Cyklaminian sodu jest 30-50 razy słodszy od sacharozy. Przy nadmiernej koncentracji daje słabo kwaśno-metaliczny posmak. Dlatego też stosuje się go z innymi substancjami słodzącymi. Cyklaminian sodu dodatkowo ma działanie synergistyczne. Oznacza to, że słodycz substancji zwiększa się przy zastosowaniu w mieszaninach z innymi substancjami intensywnie słodzącymi. Innym przykładem synergizmu jest zmieszanie aspartamu z acesulfamem K, co powoduje zwiększenie intensywności słodyczy o ok. 60% w stosunku do intensywności smaku słodkiego pojedynczych słodzików.

Acesulfam K charakteryzuje się słodyczą 200-krotnie większą od cukru. Odczucie smaku słodkiego jest szybsze, zanikające powoli i utrzymujące się nieco dłużej niż sacharozy, ale w większych stężeniach pozostawia on gorzki i metaliczny posmak.

Aspartam wykazuje słodycz 200 razy przewyższającą słodkość sacharozy, czystą bez metalicznego posmaku. Jest jedną z najdroższych sztucznych substancji słodzących na rynku. Niestety ze względu na słabą rozpuszczalność jej stosowanie jest ograniczone.

W literaturze spotkamy się z takimi zaletami sztucznych substancji słodzących, jak:

– pomoc w walce z nadwagą i otyłością,
– przeciwdziałanie próchnicy,
– wspomaganie leczenia cukrzycy.

Ale… nie wszystko złoto, co się świeci. Krążą teorie, że w wyniku spożywania bezkalorycznych słodzików, organizm „zapomina”, że słodycz = energia. Dochodzi do rozregulowania metabolizmu, co skutkuje gwałtownym odkładaniem się tkanki tłuszczowej po spożyciu nawet małych ilości cukru.

Nie brakuje również doniesień na temat szkodliwości słodzików nie tylko w kontekście metabolizmu. Zacytuję zaledwie kilka z nich:

„Cyklaminian w 37% jest wchłaniany, pozostały jest wydalany w postaci niezmienionej, natomiast w niektórych przypadkach może ulegać przemianom do cykloheksyloaminy, podejrzewanej o działanie kancerogenne.” /kancerogenne=rakotwórcze/

„W niektórych przypadkach”- nie wiem, jak Tobie, ale mnie ten zwrot się nie podoba. Jeśli to ja będę tym „przypadkiem”?

„Stwierdzono, że po konsumpcji aspartamu mogą wystąpić w organizmie człowieka różne reakcje ze strony układu nerwowego, takie jak: bóle głowy, napady padaczkowe, upośledzenie percepcji, stany podniecenia, frustracji, depresji i ogólnego zaburzenia ustroju. Wykazano również wpływ tej substancji słodzącej na rozwój guza mózgu tylko u jednego gatunku zwierząt – u szczurów.” Nawet nie wiem, jak to skomentować.

„Z kolei acesulfam-K nie jest metabolizowany w organizmie człowieka i ulega wydaleniu w niezmienionej postaci z moczem. Natomiast substancja ta może powodować uszkodzenia chromosomów, co w następstwie prowadzi do zmian genetycznych. W badaniu przeprowadzonym na myszach działanie genotoksyczne acesulfamu-K polegało na interakcji tego związku z DNA, która prowadziła do uszkodzenia komórek.”

Podsumujmy zatem „efekty uboczne” bezkalorycznych napojów:

• zagrożenie nowotworami,
• mutacje DNA,
• depresja, frustracja,
• bóle głowy,
• napady padaczkowe.

I żeby była jasność – nie są to informacje z jakichś podejrzanych stron internetowych – są to dane podane w opracowaniach naukowych!

Produkty light często są przedstawiane jako te zdrowe. Te, dzięki którym schudniemy. Powiem szczerze, że nie wiem, czy obniżenie kaloryczności jest warte faszerowania się substancjami, które mogą doprowadzić do zrujnowania zdrowia…
Czy warto sięgać po produkty light? – pozostawiam to już Twojej ocenie.

mgr inż. Ewa Mirkowicz
Specjalista ds. żywienia człowieka, fizjolog żywienia człowieka
/Literatura źródłowa dostępna u autorki/

cz. 1

cz. 2

cz. 3

cz. 4

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *